Gotovo dvije hiljade potpisa banjalučana nije bilo dovoljno da odbornici usvoje inicijativu kojom se traži obustava izmjena i usvajanja novih regulacionih planova u gradu dok ne bude usvojen novi Urbanistički plan grada.
Inicijativa je, u skladu sa Zakonom o građanskoj inicijativi i referendumu, priložena uz 1.556 potpisa građana, a već je jednoglasno podržana od strane skupštinske Komisije za prostorno uređenje, što, kako navode iz inicijative, jasno pokazuje da “zakonitost, struka i javni interes moraju imati prednost nad privatnim i parcijalnim interesima”. To, međutim, nije značilo mnogo. Zdravorazumska inicijativa koja traži da se uredi situacija sa usvajanjem i izmenama regulacionih planova nije dobila dovoljnu podršku banjalučkih odbornika.
Za inicijativu je glasalo osam odbornika, zanimljivo niko nije bio protiv ali je 17 odbornika “mudro” odlučilo da budu uzdržani.
Za inicijativu su glasali odbornici Igor Maksić (PDP), Igor Mandić (Lista za pravdu i red), Dragan Milanović (PDP), Krsto Golijanin (PDP), Goran Selak i Saša Gligorić (SPS), Igor Radojičić (Svojim putem) i Branislav Čerek (Narodni front). Inicijativu nije podržala Smiljana Moravac iz PDP. Ona je rekla da inicijativa radi u korist skupštinske većine. Iako je ranije podržao inicijativu za nju na glasanju ruku nije podigao Ljubo Ninković predsjednik skupštine grada Banjaluka (SNSD).
Zanimljivo, na samoj raspravi niko nije bio protiv inicijative ali kada je na red došlo glasanje 17 odbornika je odlučilo da nema stav.
Inicijativu “Za plan a ne za klan” podržali su članovi Savjeta urbanističkog plana Banjaluke a koji su vrhunski stručnjaci za urbanizam iz cijele regije.
“Skupštinska većina je pokazala da su ih građani birali da nemaju svoje mišljenje. Biti uzdržan na pitanju poštovanja zakona u pogledu razvoja grada i budućnosti svih nas, u najmanju ruku je neozbiljno. Građanima je jasno poručeno da ovo nije njihov grad nego grad određenih političkih struktura koje su i kandidovane i birane da budu sebi svrha. Spasio se ko je otišao odavde“, kaže za, Gerila info, advokat Aleksandar Jokić jedan od članova i aktivista grupe “Za plan”.
U ranijem saopštenju inicijative “Za plan” se podsjeća da je prema Zakonu o uređenju prostora i građenju RS jasno propisano da se regulacioni planovi mogu donositi samo na osnovu usvojenog urbanističkog plana. S obzirom na to da Banjaluka danas funkcioniše na osnovu plana iz 1975. godine, svaki novi regulacioni plan, upozoravali su iz inicijative, zapravo krši važeću zakonsku proceduru i otvara prostor za “urbanističku stihiju, gubitak identiteta naselja i urušavanje kvaliteta života građana”.
Podsjećamo, inicijativa “Za Plan” nastala je iz građanskog otpora neplanski vođenoj urbanizaciji Banjaluke. Bez institucionalne ili političke podrške, okuplja građane koji zahtijevaju da se razvoj grada vrati pod okrilje zakona, struke i javnog interesa.
Prikupljanje potpisa za ovu inicijativu počelo je u martu 2025. na tri gradske lokacije – Trgu Krajine, ispred Narodnog pozorišta RS i kod male pijace u Boriku. Za kratko vrijeme prikupljeno je više od potrebnih 1.000 potpisa, čime je inicijativa stekla zakonski legitimitet da se o njoj odlučuje u Skupštini grada.
“Budite sigurni da ljudi koji trguju glasovima trguju i odlukama koje donose. Moć koju ste im dali mnogo je više od pukog zaokruživanja listića. Birajte one koji će raditi za jjavno dobro jer javno dobro nije za Marsovce već za nas a i ti si “nas”. Kao što npr. ja pamtim da među onima koji su glasali za ima pokajnika koji su velikim dijelom uticali na to da danas imamo stanje kakvo imamo“, napisala je na FB advokatica Jovana Kisin Zagajac.
Nakon što je skupština grada odbila da podrži inicijativu uslijedili su brojni negativni komentari na društvenim mrežama.
“Koliko ovakvih procesa je potrebno da vrlom nam građanstvu postane makar zeru, mrvu, trun, pedalj, frtalj jasnije da i Gradska uprava Град Бања Лука i Skupština grada (čast pojedincima) pogoduju interesima kvazi-krupnog kapitala koji ih časti? I nimalo vašim interesima. Vas koji ih izglasavate. I tako godinama, dekadama. Kažem kvazi-krupnog, jer krupan je samo u lokalnom kontekstu, vrlo seoski generalno. Krupne su i nepovratne posljedice po kvalitet života. I to ne samo u urbanističkom smislu, već i sirovo ekonomskom (jer, kad prsne balon!). Obitavamo u asocijaciji selendri koja tripa duboku državu. Selo je ovdje naravno iskorišćeno u pejorativnom smislu, čisto da ostanem pristojan. Dug je i trnovit put do političke pismenosti, dragi mi. I neće ga niko drugi okrčiti za vas/nas“, napisao je na FB Dragan Kabić iz Centra za životnu sredinu.
“Ko se boji Urbanističkog plana još? Tri za groš, tri za groš… Kakvi skupštinski pacovi. Čast par njih koji nemaju oraha u džepovima“, napisao je Tihomir Dakić, takođe iz Centra za životnu sredinu Banjaluka.
Nepostojanje urbanističkog plana sve vlasti Banjaluke u posljednjih trideset godina koriste za izmjene regulacionih planova na gotovo ssvim skupštinskim zasjedanjima. Gotovo po pravilu se regulacioni planovi mijenjaju ili donose novi na inicijativu pojedinaca, investitora i onih koji imaju novac u ovom gradu. Sve to za posljedicu ima urbanistički haos koji vlada u gradu. Gradnju koja nije planska, naselja koja se prave prema željama investitora, bez zelenila, prateće infrastrukture, zakrčen saobraćaj u gradu…
GERILA info
