Deponija koja se nalazi u naseljenom mjestu Inađol kod Srpca, u neposrednoj blizini Fudbalskog stadiona „Sloga“ i svega stotinu metara od Vrbasa, i dalje „truje“ ovaj kraj. Rješenje za saniranje ove deponije nije ni na vidiku, jer su za to potrebna značajna sredstva kojih nema.
Neriješeno pitanje sanitarne deponije u ovoj opštini, koja nema ni stočno groblje, godinama opterećuje stanovnike Srpca. Lokalna vlast nije uspjela da pronađe adekvatno rješenje, a ni komunalna opštinska inspekcija ne može stati u kraj najvećim zagađivačima i neodgovornim licima.
Lokalno preduzeće „Komunalac“ dio smeća odvozi na deponiju u Ramiće, čiji je suosnivač i opština Srbac. Divlja opštinska deponija na koju se odlaže kabasti otpad, ali i uginule životinje, nalazi se na lokaciji nezaštićenoj od poplava, pa se događa da otpad završava u Vrbasu i na oranicama pored ove rijeke do ušća u Savu što može izazvati pravu ekološku katastrofu.
Trajno rješenje lokacije za deponiju smeća i odlaganje otpada životinjskog porijekla, sanacija stare deponije i mjere na zaštiti prirode i životne sredine primjenom evropskih ekoloških standarda, zahtijeva kvalitetan projekat za konkurisanje za sredstva pretpristupnih fondova Evropske unije koja se odnose na ekologiju.
Bivši direktor „Komunalca“ Nenad Radomir prije deset godina je govorio kako je ovo preduzeće u teškoj finansijskoj situaciji i da nema mogućnosti da odvozi smeće na regionalnu deponiju u Ramićima udaljenu oko 60 kilometara.
„Naši kamioni su stari više od 30 godina, a samo jedan odlazak u Banju Luku košta 510 KM. Zbog enormnih troškova i slabe naplativosti postoji opasnost da preduzeće bude ugašeno, a tada će gradski otpad odvoziti komunalci iz Laktaša ili Gradiške po znatno višoj cijeni. Godišnji budžet „Komunalca“ je 450.000 KM, a ukoliko dođe do njegovog gašenja, za odvoz smeća koji bi bio povjeren preduzeću iz neke druge opštine moralo bi se godišnje izdvajati više od milion maraka“, isticao je Radomir 2015. godine.
Opštinske vlasti su problem smrada koji se širio deponijom pokušali da riješe tako što su smeće zatrpavali pijeskom, ali to nije dalo rezultate. Mještani Inađola kažu da je jedino rješenje trajno uklanjanje ove deponije.
„Mi svake godine pričamo jedno te isto, lokalne vlasti odgovaraju jedno te isto i tako u krug. Ovo nije problem koji se pojavio juče. Deponija je tu maltene deset godina. Ako neko zapali deponiju, kao što je pale dva ili tri puta godišnje, ne možemo živjeti od smrada. Meni samo nije jasno kako je moguće da se ovolika količina smeća nalazi maltene dva kilometra od centra opštine“, kaže mještanin Inađola Dragan Đekić.
U decembru 2023. godine SO Srbac usvojila je odluku o povećanju cijene odvoza smeća za stambene i poslovne objekte. Srpčani vjeruju da je mnogima lakše da smeće odvezu na divlju deponiju nego da daju „caru carevo, a bogu božije“. Tadašnji vršilac dužnosti direktora Komunalnog preduzeća „Komunalac“ Boško Đakić istakao je da će računi vlasnika stanova i kuća za zbrinjavanje otpada ubuduće biti veći za 20 odsto, a poslovnih prostora za 25 procenata.
„Imamo 1.900 korisnika, fizičkih i pravnih lica, a naš cjenovnik datira iz 2012. godine. Od tada nije dolazilo do poskupljenja komunalnih usluga, jer je „Komunalac“ crpio rezerve raznim uštedama. Samo u posljednje dvije godine skočile su cijene goriva za oko 95 odsto i maziva 100 odsto. Ove godine sav prikupljeni otpad je deponovan na regionalnu deponiju u Ramićima umjesto na lokalnu deponiju, što je izazvalo dodatne troškove transporta koji mjesečno iznose oko 2.000 KM“, rekao je Đakić u decembru 2023. godine.
Za sanaciju divlje deponije izgrađena je projektna dokumentacija u saradnji sa Ministarstvom za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske. Predviđeno je da se ta divlja deponija zatvori, a da se potom preko nje postavi vodnonepropusni sloj. Zatim bi bili iskopani kanali koji bi prihvatali oborinske vode i na taj način bi bilo spriječeno da toksini dođu u tlo, ali opština sada ne može da finansira ovaj projekat.
Goran Dakić
